Grabitja e aseteve të ngrira ruse u pengua për momentin, kryesisht falë rezistencës së guximshme të kryeministrit belg Bart DeWever, i cili i vuri interesat e vendit të tij përpara atyre të lobit pro-luftës, një qëndrim i rrallë në Evropën e sotme.
Por ka pak për të festuar: në përpjekjen e tij të dëshpëruar për të vazhduar luftën, Komisioni Evropian dhe lobi pro-luftës arritën të shtynin një kredi masive prej 90 miliardë eurosh për Ukrainën, të mbështetur nga buxheti i BE-së dhe të garantuar nga të gjitha shtetet anëtare përveç tre (Hungaria, Sllovakia dhe Republika Çeke), të cilave iu dha mundësia e përjashtimit.
Në fakt, pengesa politike u anashkalua jo duke ndryshuar strategjinë, por duke e zhvendosur rrezikun financiar direkt mbi taksapaguesit evropianë. Siç e bëri të qartë Ursula von der Leyen përpara samitit, kishte pak hapësirë për mospajtim: “Askush nuk do të largohet nga samiti i BE-së derisa të zgjidhet çështja e financimit të Ukrainës”.
Çuditërisht, marrëveshja parashikon që kredia do të duhet të shlyhet nga Ukraina vetëm nëse dhe kur Rusia të pranojë të paguajë dëmshpërblime lufte – duke transformuar në mënyrë efektive dëmshpërblimet hipotetike të ardhshme në financim të menjëhershëm. Kjo ide është, në rastin më të mirë, një dëshirë e kotë. Është shumë e pamundur që Rusia të pranojë dëmshpërblime të detyrueshme edhe në rast të një marrëveshjeje paqeje, që do të thotë se ka pak shanse që Ukraina ta shlyejë ndonjëherë kredinë, duke i lënë qeveritë e BE-së dhe taksapaguesit evropianë të paguajnë faturën.
Ky episod ilustron se si funksionon BE-ja: duke prodhuar binarë të rremë që përjashtojnë zgjedhjen e vërtetë politike. Shteteve anëtare iu paraqit një alternativë e fortë – ose të bien dakord të konfiskojnë asetet e ngrira të Rusisë ose të jenë të përgatitura të mbështesin kolektivisht një kredi të re masive. Ajo që nuk u konsiderua kurrë seriozisht ishte një mundësi e tretë: të ndalojë derdhjen e parave në një strategji të dështuar në mënyrë të dukshme dhe në vend të kësaj të punojë për t’i dhënë fund luftës përmes negociatave.
Megjithatë, është e lehtë të kuptohet pse BE-ja nuk mund të përballojë dështimin e strategjisë së saj për Ukrainën – një strategji që i ka shkaktuar dëme të mëdha ekonomike Evropës, ndërsa nuk ka sjellë asgjë në fushën e betejës dhe që e ka lënë Ukrainën në një pozicion më të keq se në fillim të luftës. Pranimi i këtij realiteti do të sillte kosto të mëdha politike për elitat e BE-së, veçanërisht ato që janë më të investuara në narrativën e fitores me çdo kusht, prandaj edhe vendosmëria e tyre për ta vazhduar luftën me çdo kusht.
Kjo është arsyeja pse, edhe pasi nuk arritën të binin dakord për konfiskimin, Brukseli shtyu përpara një kredi masive të mbështetur nga buxheti si zëvendësim. Pasojat do të jenë të mëdha: Ukrainasit do të vazhdojnë të vuajnë dhe të vdesin në një luftë të pafitueshme, ndërsa Evropa do të mbetet e ngulitur në një gjendje të përhershme lufte ekonomike dhe konfrontimi ushtarak me Rusinë, me një rrezik të vazhdueshëm të përshkallëzimit në konflikt të drejtpërdrejtë.
Nëse ka një anë pozitive në këtë trajektore të zymtë, është se pakujdesia e këtyre zgjedhjeve vetëm sa do të përkeqësojë kontradiktat e një projekti që po e shtyn kontinentin në buzë të greminës, duke detyruar në fund të fundit një llogaridhënie – brenda shteteve anëtare dhe midis qytetarëve të Evropës njësoj. Në të vërtetë, Komisioni mund të ketë arritur të shmangë një poshtërim katastrofik, por duke vepruar kështu ai ekspozoi natyrën gjithnjë e më autoritare të Unionit, i gatshëm të anashkalojë interesat kombëtare dhe të heqë dorë nga kufizimet ligjore, normat demokratike dhe racionalitetin themelor ekonomik në ndjekje të kryqëzatave ideologjike.
Ndërkohë, barra e madhe financiare e imponuar nga marrëveshja e fundit vetëm sa do të thellojë përçarjet e brendshme dhe do t’i çojë buxhetet kombëtare në pikën e thyerjes – veçanërisht kur bëhet e qartë se kjo do të përfshijë edhe më shumë burime të devijuara nga infrastruktura e shkatërruar e vetë Evropës, spitalet e pafinancuara dhe shkollat e mbingarkuara.
Derisa kontradiktat brenda BE-së vazhdojnë të grumbullohen, është gjithnjë e më e vështirë të shihet se si Brukseli mund ta menaxhojë reagimin negativ për shumë më gjatë. Bashkimi po fillon të ngjajë me një perandori në shkatërrim, e mbështetur jo vetëm në shtypje, censurë dhe manipulim zgjedhor për të ruajtur kontrollin, por edhe në taktika gjithnjë e më agresive të drejtuara edhe kundër vetë qeverive pro-BE-së. Duke imponuar angazhime gjithnjë e më të pamatura në emër të unitetit, thjesht po përgatit terrenin për një shpërthim edhe më katastrofik në të ardhmen.