Lista e zezë më shumë rrënon reputacionin e figurave sesa vështirëson jetën e atyre që futen në listë, e as që flitej për sanksionim. Por, kjo mbetet pjesë e së kaluarës sepse Qeveria i miratoi ndryshimet e ligjit për masa kufizuese, me të cilat listat amerikane dhe britanike bëhen bazë për sanksionim. Me këto parashihet ndryshime kushtetuese të Ligjit për masa kufizuese, shtimi i akteve jurudike të SHBA-së si bazë për vendosje krahas atyre të BE-së dhe detyrimit që institucioni propozues që t’i kërkojë dhe t’i parashtrojë të gjitha dëshmitë materiale deri në Prokurori me aktakuzë, parandalim të përkohshëm të kryerjes së funksionit publik dhe ndalesës për pjesëmarrje në procedurë për furnizime publike nëse bëhet fjalë për subjete juridike. Këto ndryshime i pamundësojnë politikanëve që janë në listë të zezë të kenë një të ardhme të bardhë, shkruan Zhurnal.
Listat e zezë fuqizohet pas ndryshimeve të fundit –
Ministri i Punëve të jashtme, Bujar Osmani përmes profilit të tij në Fejsbuk ka njoftuar se Qeveria në seancën e sotme i ka miratuar ndryshimet e Ligjit për masa kufizuese, me të cilat, siç thotë, listat amerikane dhe britanike bëhen bazë për sanksionim edhe nga institucionet tona.
Shefi i diplomacisë Osmani javën e kaluar në brifing për mediat theksoi se Ministria e Punëve të Jahstme fillon debat publik lidhur me ndryshimet e Ligjit për masa restriktive, të cilat kanë për qëllim zgjerimin e shtrirjes së këtyre masave kufizuese, si dhe instrumentet që janë në dispozicion të shtetit në kushte të masave kufizuese të vendosura.
“Konform zgjidhjes aktuale, Ligji për masa kufizuese i rregullon çështjet e vendosjes, ndryshimit dhe ndërprerjes së validitetit të masave restriktive, si dhe mekanizmat e koordinimit dhe mbikëqyrjes së zbatimit të të njëjtave, si dhe baza për vendosje të masave kufizuese në zgjidhjen aktuale janë – rezoluta të domosdoshme të Këshillit të Sigurisë të KB-së, akte juridike të BE-së, organizata tjera, ku është i anëtarësuar vendi dhe me kërkesë të organeve kompetente të shteteve tjera për çështje të terrorizmit dhe përhapjes së armëve”, theksoi Osmani në një deklaratë për media pas brifingut me gazetarët.
Atë që e propozojmë me këto ndryshime të Ligjit në këtë debat publik, shtoi Osmani është që të shtohen si bazë për vendosje të masave kufizuese nga ana e shtetit dhe akteve juridike të SHBA-së dhe akteve juridike të Mbretërisë së Bashkuar, që do të thotë krahas Këshillit të Sigurisë, Bashkimit Evropian, tani edhe aktet juridike të SHBA-së dhe Mbretërisë së Bashkuar janë bazë e vlefshme për vendosje të masave restriktive.
“Si instrumente që shteti i ka me rastin e vendosjes së masave kufizuese, përveç embargos së armëve, ndalimi i hyrjes në Maqedoninë e Veriut për qytetarët që nuk janë shtetas të Republikës së Maqedonisë së Veriut, natyrisht edhe masat financiare duke përfshirë konfiskimin e pasurisë, megjithatë zgjerohet Ligji edhe me një shtrirje dhe ky është i pari, nga qëllimet e Ligjit, përveç sigurisë ndërkombëtare, demokracisë, korrupsionit, shpërdorimit të detyrës zyrtare dhe kërcënimet hibride ndaj shtetit janë futur edhe si synime që duam t’i arrijmë me ndryshimet në Ligjin për masat kufizuese, si dhe janë shtuar dy instrumente të rëndësishme, pasi institucioni propozues është i obliguar që të gjitha provat materiale, jomateriale t’i dorëzojë në Prokurorinë Publike dhe Prokuroria Publike është e obliguar ligjërisht të fillojë menjëherë një procedurë, një procedurë penale, duke përfshirë konfiskimin e pasurisë dhe nëse ky hetim përfundon me ngritjen e akuzës, atëherë futen dy instrumente të reja, që është pezullimi i përkohshëm i funksionit publik dhe ndalimi për pjesëmarrje në procesin e furnizimit publik deri në vendimin e plotfuqishëm të gjykatës”, sqaroi Osmani.
Kjo, nënvizoi Osmani, janë ndryshimet kushtetuese të Ligjjit për masa kufizuese, shtimi i akteve jurudike të SHBA-së si bazë për vendosje krahas atyre të BE-së dhe detyrimit që institucioni propozues që t’i kërkojë dhe t’i parashtrojë të gjitha dëshmitë materiale deri në Prokurori me aktakuzë, parandalim të përkohshëm të kryerjes së funksionit publik dhe ndalesës për pjesëmarrje në procedurë për furnizime publike nëse bëhet fjalë për subjete juridike.
Politikanë nga rajoni të njëjtë me këto të Maqedonisë së Veriut, edhe në listë të zezë edhe në skenë-
Nga Kosova, pos ish- komandantit të përgjithshëm të UÇK-së, Azem Sylës, ish deputet i PDK-së, në listën e Zezë të SHBA-së, është edhe ish- komandanti i Zonës së Drenicës, Sami Lushtaku, ish kryetar i Komunës së Skenderajt, anëtari i Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së, Rexhep Selimi, ish deputet i Lëvizjes Vetëvendosje, aktualisht në Hagë, Daut Haradinaj, deputet i AAK-së, Rrustem Mustafa, deputet i PDK-së, Fatmir Limaj, kryetar i Nismës për Kosovën, Haradin Balaj, Ramiz Lladrovci, kryetar i Komunës së Drenasit edhe shumë emra të tjerë. Por, edhe këto emra ngjashëm sikurse këta të Maqedonisë së Veriut kanë vazhduar veprimtarinë e tyre pa hasur në asnjë pengesë për faktin se janë në listë të zezë.
Në maj të vitit 2021, ish-presidenti i Shqipërisë, Sali Berisha u shpall ‘persona non grata’ (person i padëshiruar) për shkak të, siç tha Uashingtoni, përfshirjes në korrupsion të gjerë. Kjo shkaktoi në bujë të madhe në vend, rajon dhe në Evropë, por që Berisha ishte i vendosur që do ta dëshmonte se ky vendim është i padrejtë ndaj tij. Pra, edhe duke qenë në listë të zezë dhe në moshë të shtyrë arriti që të shkaktojë “revolucion opozitarë” në Shqipëri, duke e marrë sërish timonin e PD-së dhe duke u shndërruar në një lider opozitar që do t’i qëndrojë ballë kryeministrit Rama.
Ndërkaq, më 5 janar 2022, SHBA-ja zgjeroi sanksionet ndaj anëtarit serb të Presidencës së Bosnje e Hercegovinës, Millorad Dodik, për përfshirje në korrupsion dhe minimin e stabilitetit të Bosnjës dhe rajonit.
Të fundit që janë futur në listën e zezë janë nga Maqedonia e Veriut, kryetari aktual i Strugës, Ramiz Merko, dhe Koço Angjushev ish zëvendës kryeministër për Çështje ekonomike.
Megjithatë, fokusi i SHBA-së dhe BE-së është pastrimi i Ballkanit Perëndimor nga njerëz të korruptuar, e kjo mbase nuk do të bëhet vetëm me futjen e tyre në listë të zezë por do të duhen edhe veprime tjera që do të ndalojnë veprimtarinë e tyre të zezë. Pasi me këtë avaz pothuajse të gjithë politikanët që po futen në listë të zezë po vazhdojnë me aktivitet e tyre për të siguruar një të ardhme “të bardhë”. E pas këtyre ndryshimeve të fundit kjo e ardhmja e tyre e bardhë mbetet pjesë e historisë sepse do të merret bazë për sanksionimin e tyre. /Zhurnal.mk