Në histori, rrallë shohim figura të cilët, mes errësirës dhe ndriçimit, krijojnë një epokë të tyre, ndërtojnë një trashëgimi që sfidon kohën dhe hapësirën.
Shkruan POPULLI.mk
Ali Pashë Tepelena ishte pikërisht një i tillë, një sundimtar që për të mirën dhe të keqen e tij, qëndron ende si simbol i fuqisë, zgjuarsisë dhe ambicies shqiptare. Ai arriti të krijojë një nga shtetet më të forta shqiptare të kohës së tij, një bërthamë të fuqishme që rrezatoi një pavarësi defakto në zemër të një perandorie shumëkulturore dhe të përhapur.
Në qendër të gjithë kësaj historie qëndron Janina, qyteti që ai e ktheu në një metropol të begatë, me një shkrirje të vlerave shqiptare, greke dhe osmane, një qendër të tregtisë, artit dhe dijes.
Në kohën e tij, kur kombet e Ballkanit ende s’kishin gjetur rrugën e pavarësisë, Ali Pasha ia doli të krijojë një principatë që do të frymëzonte breza të tërë. Jo vetëm që siguronte një jetë më të mirë për popullin e tij, por mbillte gjithashtu farën e rebelimit dhe të pavarësisë në zemrat e shqiptarëve dhe grekëve.
Sidoqoftë, ndoshta çështja më intriguese për t’u reflektuar sot për Ali Pashën nuk është thjesht se ai ngriti një shtet shqiptar përballë një perandorie të fuqishme, por se, në mes të gjithë dramës së pushtetit, dinakërisë politike dhe mizorisë që shquante vendimet e tij, qëndron një mësim për të gjithë shqiptarët – mësimi se autonominë dhe qëndresën mund ta ndërtojnë vetë.
Ai na kujton sot për një trashëgimi që ndonëse nuk është ideale, është esenciale. Në një kohë kur kombet e Ballkanit përpiqen të forcojnë identitetet e tyre kombëtare dhe të gjejnë vendin e tyre në Evropë, Ali Pasha na kujton se rruga drejt lirisë është komplekse, shpesh e dhimbshme dhe kërkon një përkushtim të vazhdueshëm ndaj idealeve kombëtare dhe vendore.
Luani i Janinës do të mbetet gjithmonë në kujtesën historike shqiptare jo vetëm për sukseset e tij si një sundimtar, por për vizionin e tij të një kombi të fortë shqiptar, një vizion që ende frymëzon çdo përpjekje për të ndërtuar një të ardhme më të mirë për të gjithë shqiptarët. / © POPULLI.mk