4.8 C
Skopje
E enjte, 18 Prill, 2024

Nga sistemi ndërkombëtar unipolar në atë multipolar

Shkruan Amir Shabani

Samiti i Ligës Arabe më në fund doli me një komunikatë të brendshme, e cila u fokusua në adresimin e çështjeve themelore që ndanë vendet arabe dhe në gjendje të lehtësojë konfrontimin me Iranin. Komunikata u informua nga Sekretari i Ligës Arabe dhe Ministri i Punëve të Jashtme të Arabisë Saudite. Përmbajtja e komunikatës tregon qartë kalimin e politikës së jashtme nga konfrontimi në bashkëpunim. Disa analistë argumentojnë se Princi i Kurorës saudit, Muhammed bin Selman ka luajtur një rol kurioz në grumbullimin e vendeve arabe pas ambicies së tij për të krijuar marrëdhënie të qetë miqësore në rajon në mënyrë që të realizojë vizionin e tij për të ndryshuar fytyrën e vendit të tij.

Nga ana tjetër, samiti i G7 u zhvillua në Hiroshima për të treguar unitet kundër Rusisë dhe për të mbledhur mbështetje për Ukrainën. Kina dhe ndryshimet klimatike ishin një tjetër pikë e rendit të ditës. Prandaj, vendet e G7 kanë miratuar sanksione të reja kundër Rusisë dhe kanë krijuar mekanizëm të ri për zbatimin e sanksioneve të tyre për të gjymtuar ekonominë ruse dhe për ta detyruar Rusinë të ndryshojë sjelljen. Si pjesë e legjitimimit të veprimit të tyre “si liderë botërorë”, vendet e G7 ftuan Presidentin ukrainas të merrte pjesë në samitin e G7 dhe i dhanë atij mundësinë t’u drejtohej liderëve të G7-s kolektivisht dhe individualisht me ta. Atij iu dha gjithashtu mundësia të bisedojë me disa vende që janë ftuar nga Global South për të marrë pjesë si mysafir. Për më tepër, udhëheqësit e G7 i ofruan Ukrainës avionë luftarakë F-16 dhe u zotuan të trajnojnë pilotët për të “mbrojtur vendin e tyre dhe për të mbështetur Ukrainën për aq kohë sa duhet”. Megjithatë, disa vende të fuqishme nga Global South, të cilët u ftuan për t’u bashkuar me G7 si të ftuar vëzhgues, nuk e dënuan Rusinë siç synohej, por premtuan të ndihmonin Ukrainën për të zgjidhur diplomatikisht problemin e saj me Rusinë.

Disa analistë pro-perëndimorë e shohin mbështetjen diplomatike dhe mbështetjen materiale që i jepet Ukrainës nga vendet e G7-ës si ndryshim të lojës, i krijuar për të degraduar dhe dobësuar Rusinë ushtarakisht. Nga ana tjetër, qëndrimi i liderëve të G7 kundër Kinës nuk ishte aq i parashikuar nga shumë njerëz, por i butë për të bindur Kinën që të mos bashkohej me Rusinë. Disa analistë sugjerojnë se SHBA-ja u bind nga vendet e G7-ës dhe të tjerë nga Global Jugu, të cilët kanë aksione në Kinë për të ulur tonin e qëndrimit të saj të mëparshëm.

Për ta përmbledhur, mbetet për t’u parë nëse masat e marra kundër Rusisë do të realizohen pa përfshirë Kinën dhe vendet e Botës së Tretë, megjithatë, një gjë e sigurt është se bota e globalizuar e shumëpritur e ndërthurur dhe e ndërvarur nën kujdesin e liberalizmit perëndimor nuk ekziston më. Në këtë rast, bota është dëshmitare e rritjes së “kërpudhave” të aktorëve/forcave të ndryshme me aftësi të ndryshme që aspirojnë të formësojnë vendin dhe rajonin e tyre sipas imazhit të tyre. Koha do të tregojë nëse shfaqja e qendrave të shumta të pushtetit do të krijojë rend botëror paqësor dhe të qëndrueshëm siç parashikuan disa ose do të çojë në Luftën e Tretë Botërore.

Të ngjajshme

Të fundit