TRANZICIONI DHE ROLI I TURQISË NË SIRINË POST-ASAD
Rënia e regjimit të Asadit në Siri ka shkaktuar tronditje në të gjithë rajonin e Lindjes së Mesme. Me pasigurinë që rrethon aftësinë e udhëheqjes së re për të adresuar sfidat pas konfliktit, lojtarët kryesorë rajonalë po ripozicionohen – ose për të formësuar tranzicionin ose për të përshtatur strategjitë e tyre në përgjigje të ndryshimit të regjimit. Midis tyre, Turqia luan një rol kryesor në stabilitetin dhe qeverisjen e Damaskut, me veprimet e saj në veri dhe marrëdhëniet me grupet opozitare që rezultojnë kritike. Ndërkohë, kolapsi i Asadit ka dobësuar pozicionet e Iranit dhe Rusisë, duke e shtyrë Teheranin të rikalibrojë objektivat e tij rajonale dhe duke e detyruar Moskën të rivlerësojë strategjinë e saj mesdhetare.
𝐍ë 𝐤ë𝐧𝐝𝐯ë𝐬𝐡𝐭𝐫𝐢𝐦𝐢𝐧 𝐞 𝐀𝐧𝐤𝐚𝐫𝐚𝐬ë, 𝐓𝐮𝐫𝐪𝐢𝐚 ë𝐬𝐡𝐭ë 𝐟𝐮𝐪𝐢𝐚 𝐞 𝐫𝐞 𝐞 𝐒𝐢𝐫𝐢𝐬ë
Turqia tani e konsideron veten si qëndrore në Siri, duke besuar se mund të udhëheqë zhvillimet politike dhe të sjellë aktorë të ndryshëm në tryezën e negociatave. Turqia synon për një Siri të bashkuar dhe stabile ku mund të zgjidhen si çështja kurde ashtu edhe kriza e refugjatëve. Në të vërtetë, çështjet siriane janë të lidhura ngushtë me politikën e brendshme të Turqisë. Për më tepër, Turqia planifikon të luajë një rol udhëheqës si në sektorin ekonomik ashtu edhe në atë të sigurisë në Siri.
Aleati më i ngushtë i Turqisë në tranzicionin sirian ka të ngjarë të jetë Katari, me të cilin Ankaraja ka ndarë një linjë të fortë në politikën siriane. Edhe pse Katari mbetet partneri më i fortë i Turqisë në këtë çështje, Turqia gjithashtu ka përmirësuar marrëdhëniet e saj me vendet e tjera të Gjirit. Nga ana tjetër, në Siri, Turqia e gjen veten në kundërshtim me Izraelin dhe është thellësisht e shqetësuar për arritjet e Izraelit në Sirinë jugore. Për t’iu kundërvënë këtyre, Turqia po punon për të ndërtuar një qasje rajonale që synon të kufizojë veprimet e Izraelit. Megjithatë, shkalla në të cilën Turqia mund ta arrijë këtë mbetet e pasigurt.
𝐃𝐚𝐦𝐚𝐬𝐤𝐮 𝐞 𝐬𝐡𝐞𝐡 𝐓𝐮𝐫𝐪𝐢𝐧ë 𝐬𝐢 𝐧𝐣ë 𝐩𝐨𝐫𝐭ë 𝐩ë𝐫 𝐧ë 𝐄𝐯𝐫𝐨𝐩ë 𝐝𝐡𝐞 𝐒𝐇𝐁𝐀
Çështja kurde dominon marrëdhëniet Ankara-Damask. Marrëveshja e nënshkruar së fundmi SDF-qeveria e përkohshme siriane, që parashikon integrimin e institucioneve civile dhe ushtarake të Sirisë verilindore të kontrolluara nga SDF me shtetin e ri sirian, u pa në Siri si një hap pozitiv pasi askush nuk dëshiron konflikt të mëtejshëm të armatosur. Megjithatë, marrëveshjes i mungon një mbështetje e gjerë institucionale në verilindje, ku marrëveshja perceptohet më shumë si një marrëveshje midis kreut të SDF-së, Mazloum Abdi dhe Ahmed al-Sharaa, sesa një nismë e mbështetur nga konsensusi. Si e tillë, pritja e marrëveshjes mes kurdëve ishte e vakët: zonat me shumicë kurde e shohin atë si një hap prapa nga aspiratat e tyre.
Qeveria e re e përkohshme pranon se politika e SHBA-së në Siri do të negociohet përfundimisht me Turqinë, veçanërisht duke pasur parasysh praninë e forcave amerikane në verilindje të vendit – një zonë me interes strategjik edhe për Turqinë. Qeveria e përkohshme kërkon gjithashtu një aleancë mbrojtëse me Turqinë për të kundërshtuar sulmet e përsëritura izraelite në territorin sirian dhe pret që Turqia të shtyjë për heqjen e sanksioneve ndërkombëtare ndaj Sirisë. Ndërkohë ekonomikisht, Siria kërkon që kompanitë turke të ndihmojnë në rindërtimin, rigjallërimin e ekonomisë dhe menaxhimin e projekteve kyçe të infrastrukturës. Përfundimisht, qeveria e përkohshme.