Njerëzit po i drejtohen gjithnjë e më shumë mediave sociale për të kërkuar mbështetje për problemet e shëndetit mendor, por hulumtimet kanë treguar se shumë ndikues po përhapin dezinformata, duke përfshirë keqpërdorimin e gjuhës terapeutike, “zgjidhjet e shpejta” dhe pretendimet e rreme.
Më shumë se gjysma e videove më të njohura në TikTok që ofrojnë këshilla për shëndetin mendor përmbajnë dezinformata, sipas një hetimi të Guardian.
Jo çdo gjë është një çrregullim
Ata që kërkojnë ndihmë përballen me këshilla të dyshimta, të tilla si ngrënia e një portokalli në dush për të ulur ankthin; promovimi i suplementeve me prova të kufizuara të efektivitetit për lehtësimin e ankthit, siç janë shafrani, glicinati i magnezit dhe borziloku; metoda për “shërimin” e traumës brenda një ore; dhe këshilla që portretizojnë përvojat normale emocionale si shenja të çrregullimit kufitar të personalitetit ose abuzimit.
Ekspertët kanë thënë se gjetjet se mediat sociale janë plot me këshilla të padobishme, të dëmshme dhe nganjëherë të rrezikshme për shëndetin mendor janë “shkatërruese” dhe “shqetësuese” dhe i kanë bërë thirrje qeverisë të forcojë rregulloret për të mbrojtur publikun nga përhapja e dezinformatave.
The Guardian mori 100 videot më të shikuara të postuara nën hashtagun #mentalhealthtips në TikTok dhe i ndau ato me psikologë, psikiatër dhe ekspertë akademikë, të cilët vlerësuan nëse postimet përmbanin dezinformata.
52 nga 100 të padobishme
Ekspertët zbuluan se 52 nga 100 video që ofronin këshilla për përballimin e traumës, neurodivergjencës, ankthit, depresionit dhe sëmundjeve të rënda mendore përmbanin disa dezinformata, dhe shumë të tjera ishin të paqarta ose të padobishme.
David Okai, një neuropsikiatër dhe studiues në mjekësinë psikologjike në King’s College London, i cili shqyrtoi videot që lidhen me ankthin dhe depresionin, tha se disa përmbajtje keqpërdorin gjuhën terapeutike, siç është përdorimi i termave mirëqenie, ankth dhe çrregullim mendor si sinonime, “gjë që mund të çojë në konfuzion rreth asaj që është në të vërtetë sëmundja mendore”.
Shumë nga videot ofruan këshilla të përgjithshme bazuar në përvoja të ngushta personale dhe prova anekdotike, të cilat “mund të mos jenë të zbatueshme për të gjithë”, shtoi ai.
Puna terapeutike është komplekse dhe kërkon kohë për një arsye.
Postimet treguan se si “klipet e shkurtra ndonjëherë mund të errësojnë realitetet më komplekse të punës terapeutike profesionale” në mediat sociale. Videot gjithashtu e ekzagjeruan rëndësinë e terapisë.
“Ndërsa ka prova të forta për efektivitetin e terapisë, është e rëndësishme të theksohet se nuk është një zgjidhje magjike, një zgjidhje e shpejtë apo një zgjidhje universale”, tha Okai.
Dan Poulter, një ish-sekretar i shëndetësisë dhe psikiatër i NHS-së, i cili ka shqyrtuar video rreth sëmundjeve të rënda mendore, tha se disa prej tyre “patologjizojnë përvojat dhe emocionet e përditshme, duke sugjeruar se ato janë simptoma të sëmundjeve të rënda mendore”.
“Ky është dezinformim në lidhje me njerëzit vulnerabël dhe mund të minimizojë përvojat e njerëzve që jetojnë vërtet me sëmundje të rënda mendore”, shpjegoi ai.
Trivializimi i çrregullimit
Amber Johnston, një psikologe e akredituar nga Shoqata Britanike e Psikologjisë, e cila shqyrtoi videot e traumës, tha se “ndërsa shumë prej tyre përmbanin një grimcë të vërtete, ato shpesh e përgjithësonin dhe e thjeshtonin tepër kompleksitetin e çrregullimit të stresit post-traumatik (PTSD) ose simptomave të traumës”.
“Çdo video sugjeron që të gjithë kanë të njëjtën përvojë me PTSD me simptoma të ngjashme që mund të shpjegohen lehtësisht në 30 sekonda. E vërteta është se simptomat e PTSD-së dhe të traumës janë përvoja shumë individuale që nuk mund të krahasohen midis njerëzve dhe kërkojnë ndihmë profesionale nga një profesionist i kualifikuar për të kuptuar natyrën e vuajtjeve të tyre”, tha ajo.
“TikTok përhap dezinformata duke sugjeruar se ekzistojnë disa këshilla dhe të vërteta sekrete universale, të cilat mund t’i bëjnë shikuesit të ndihen edhe më keq, si dështimet, kur këto këshilla nuk veprojnë thjesht si një ‘kurë’”, shtoi Amber.
Profesoresha Bernadka Dubica, drejtuese e sigurisë online në Kolegjin Mbretëror të Psikiatërve, tha se “ndërsa mediat sociale mund të rrisin ndërgjegjësimin, është e rëndësishme që njerëzit të kenë qasje në informacion shëndetësor të azhurnuar dhe të bazuar në prova nga burime të besueshme”.
“Sëmundjet mendore mund të diagnostikohen vetëm përmes një ‘vlerësimi gjithëpërfshirës nga një profesionist i kualifikuar i shëndetit mendor’”, shtoi ajo.
TikTok: Po punojmë për të hequr dezinformatat
Një zëdhënës i TikTok tha: “TikTok është një vend ku miliona njerëz shprehen, ndajnë përvojat e tyre autentike me shëndetin mendor dhe gjejnë mbështetje nga komuniteti. Ky studim ka kufizime të qarta metodologjike, të cilat janë në kundërshtim me lirinë e shprehjes dhe sugjerojnë që njerëzit nuk duhet të ndajnë historitë e tyre.”
“Ne po punojmë në mënyrë proaktive me ekspertë shëndetësorë nga Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe NHS për të promovuar informacion të besueshëm në platformën tonë dhe për të hequr 98% të dezinformatave të dëmshme përpara se të na raportohen”, shtoi ai.
Një zëdhënës i qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar tha se ministrat po “ndërmerrnin hapa për të zvogëluar ndikimin e përmbajtjes së dëmshme, dezinformimit dhe informacionit të rremë në internet” përmes Aktit të Sigurisë në Internet, i cili kërkon që platformat të trajtojnë përmbajtje të tilla nëse janë të paligjshme ose të dëmshme për fëmijët.